Nr 1 w Polsce w opiece nad dziećmi

Kalkulator wynagrodzenia niań - umowa uaktywniająca

Umowa zlecenie zawierana między rodzicem a nianią, w której część składek ZUS (do 50% płacy minimalnej) pokrywa budżet państwa.

Kwota brutto:

Umowa uaktywniająca jest jednym z trzech rozwiązań, na które mogą zdecydować się rodzice lub samotny rodzic potrzebujący pomocy przy opiece nad dzieckiem. Obowiązują ścisłe zasady, które należy spełnić, aby dokument działał na podstawie prawnej. Kalkulator wynagrodzenia niań jest pomocnym narzędziem umożliwiającym obliczenie dokładnych kosztów związanych z legalnym zatrudnieniem pracownika.

Umowa uaktywniająca dla niani – co to?

Zatrudnienie niani na podstawie umowy uaktywniającej jest możliwe pod kilkoma warunkami. To rodzaj dokumentu, który został stworzony specjalnie z myślą o rodzicach i opiekunach prawnych małych dzieci, czyli w wieku od 20. tygodnia do 3. roku życia. W wyjątkowych sytuacjach dopuszcza się zawarcie umowy z nianią dla malucha do momentu, dopóki nie ukończy on 4 lat. To możliwe jedynie wtedy, gdy dziecko nie może pójść do przedszkola, choćby z uwagi na brak wolnych miejsc w placówkach.

Umowa uaktywniająca jest rodzajem umowy zlecenia dla osoby fizycznej, której zadanie stanowi sprawowanie opieki nad dzieckiem. Dzięki niej niania podlega ubezpieczeniom społecznym.

Niania może sprawować opiekę nad jednym dzieckiem lub rodzeństwem, które należą do powyższej kategorii wiekowej. Co ciekawe, na podstawie umowy uaktywniającej rodzice mają okazję zatrudnić krewnego, np. babcię, dziadka, ciocię itd. Ważne, aby dana osoba ukończyła 18 lat i posiadała aktualne badania dla celów sanitarno-epidemiologicznych i nie miała wydanego orzeczenia o braku przeciwwskazań do pracy.

Zaletą wyboru umowy uaktywniającej dla niani jest możliwość uzyskania dofinansowania z budżetu państwa. Obejmuje ono składki na ubezpieczenia zdrowotne, emerytalne, rentowe i wypadkowe. Wysokość dofinansowania zależy od momentu zatrudnienia i kwoty wynagrodzenia, przy czym na rzecz ZUS zostanie pokryte do 50% płacy minimalnej w danym roku. Jednak najpierw należy spełnić konkretne warunki. Przede wszystkim dziecko nie może uczęszczać do żłobka ani klubu dziecięcego.

Poza tym umowę uaktywniającą można podpisać z nianią, jeśli rodzice lub opiekunowie prawni:

  • pracują na umowie o pracę lub umowie zlecenie,
  • prowadzą działalność gospodarczą (pozarolniczą) lub działalność rolniczą (choć tutaj czasami zdarzają się wyjątki),
  • nie przebywają na urlopie macierzyńskim, ojcowskim lub wychowawczym,
  • nie tworzą zawodowej rodziny zastępczej,
  • nie korzystają z ulg pochodzących z umowy aktywizacyjnej, która dotyczy zatrudnienia pomocy domowej.

Warto zaznaczyć, że z dofinansowania skorzystasz bez względu na swoją sytuację materialną czy życiową. Nianię zatrudni zarówno małżeństwo, jak i wdowiec czy samotny rodzic – również w przypadku, gdy jest w nowym związku małżeńskim z kimś, kto nie posiada praw rodzicielskich nad dzieckiem.

Co powinna zawierać umowa uaktywniająca dla niani? Wzór

Umowę uaktywniającą należy sporządzić w formie pisemnej. Taki dokument prawny powinien zawierać konkretne informacje o dwóch stronach zgadzających się na omówione wcześniej warunki. Możesz skorzystać z gotowego wzoru dostępnego w Internecie, przy czym dopilnuj, aby na umowie znalazły się:

  • dane dotyczące osób podpisujących dokument, czyli niani i jednego rodzica/opiekuna lub małżeństwa (ważne, aby oboje rodziców sprawujących opiekę złożyło swój podpis) – imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, PESEL,
  • przedmiot umowy i cel, czyli opieka nad dzieckiem,
  • konkretne czas i miejsce sprawowania obowiązków,
  • liczbę dzieci powierzonych opiece niani,
  • obowiązki dla pracownika – warto sporządzić listę z konkretnymi wymaganiami, aby w przyszłości nie doszło do nieporozumień,
  • wysokość wynagrodzenia, a także termin i sposób wypłaty,
  • czas, w którym obowiązuje umowa, np. określony lub nieokreślony,
  • warunki rozwiązania wraz z zasadami wprowadzenia możliwych zmian w dokumencie.

To kluczowe elementy umowy uaktywniającej, które powinien zawierać wzorowy dokument prawny.

Zgłoszenie niani do ZUS – o co zadbać?

Po podpisaniu umowy uaktywniającej z nianią zleceniodawca ma obowiązek zgłosić siebie do ZUS jako płatnika składek (formularz ZUS ZFA), a zleceniobiorcę jako osobę ubezpieczoną (formularz ZUS ZUA lub ZUS ZZA). Należy zrobić to do 7 dni od momentu rozpoczęcia sprawowania opieki. Natomiast pierwszą składkę musisz rozliczyć do 15. dnia kolejnego miesiąca po zatrudnieniu zleceniobiorcy.

Do złożenia deklaracji potrzebne będą dane niani, czyli imię i nazwisko, PESEL, adres zamieszkania, data urodzenia, a także informacje dotyczące choćby tego, czy osoba jest niepełnosprawna, na emeryturze, pobiera rentę lub pracuje w innym miejscu, prowadzi działalność gospodarczą. W urzędzie przekażesz też umowę uaktywniającą podpisaną przez obie strony.

W przypadku rozwiązania umowy lub zakończenia okresu, w którym obejmuje, trzeba wyrejestrować nianię (a zazwyczaj również siebie) z ubezpieczeń społecznych. W tym przypadku również masz na to 7 dni – od chwili zakończenia współpracy.

Umowa uaktywniająca a staż pracy

Decydując się na podpisanie umowy uaktywniającej, warto pamiętać o kluczowej kwestii, która może mieć dla Ciebie duże znaczenie w przyszłości. Okres zatrudnienia jako niania (na podstawie przepisów zawartych w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3) nie jest wliczany do stażu pracowniczego.

Kto płaci podatek od umowy uaktywniającej?

Rozliczenie umowy uaktywniającej regulują przepisy prawne. Za zgłoszenie niani do ubezpieczeń zdrowotnych i społecznych odpowiada zleceniodawca, czyli rodzice czy opiekunowie dziecka. Jednak rozliczanie należności podatkowych należy do obowiązków zleceniobiorcy sprawującego usługi. Warto wiedzieć, że przychód z takiej umowy jest przychodem z innych źródeł. Do rozliczeń niani posłuży skala podatkowa. Do urzędu skarbowego należy złożyć zeznanie o wysokości uzyskanych dochodów (PIT-36).

Umowa uaktywniająca – kalkulator wynagrodzenia i składki

Składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i ubezpieczenie zdrowotne ZUS pokryje w przypadku, gdy niania otrzymuje wynagrodzenie nie wyższe niż obowiązująca pensja minimalna. Wówczas rodzice lub opiekunowie zatrudniający pomoc w opiece nad dzieckiem nie ponoszą dodatkowych kosztów. Natomiast w sytuacji, gdy zleceniobiorca zarabia więcej niż minimalne wynagrodzenie, należy opłacić powstałą różnicę, której nie pokrywa budżet państwa.

W prostym wyliczeniu wszelkich składek podlegających umowie uaktywniającej i wynagrodzeniu niani pomoże Ci specjalny kalkulator. Sprawdź, jakie kwoty możesz być zobowiązany odprowadzać w przypadku zatrudnienia osoby opiekującej się Twoim dzieckiem.